สัมผัสเสน่ห์แห่งงานออกแบบบนพื้นผิวอาคาร (Building Skin) ที่กำลังแต่งแต้มตึกสูงระฟ้า เปลี่ยนโฉมห้องแถว ออฟฟิศ อาคารพาณิชย์ ร้านรวง โรงแรม รวมถึงบ้านเก่า และใหม่ ให้ดึงดูดโดดเด่น และแตกต่างอย่างเป็นเอกลักษณ์
ปฏิเสธไม่ได้ว่าวันนี้ Facade (ฟาสาด)วัสดุปกปิดพื้นผิวอาคาร กำลังเป็นเทรนด์ใหม่ที่กำลังมาแรงในกลุ่มคนที่หลงใหลลวดลายงานดีไซน์บนแผ่นวัสดุโดยมีการนำมารีโนเวตบ้านเก่า (ที่โครงสร้างแข็งแรง) รวมถึงบ้านหลังใหม่ที่เจ้าของบ้านต้องการสะท้อนรสนิยมตัวตนผ่านบ้าน หรือที่อยู่อาศัยมากขึ้นเรื่อยๆ
Facade พื้นที่สะท้อนรสนิยม
คุณเอก ลิ่วเฉลิมวงศ์ ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการ บริษัท ลีฟวิ่ง เซ็นเตอร์ จำกัด อธิบายว่า “Facade คือ วัสดุที่ห่อหุ้มปกคลุมอาคารภายนอก ซึ่งอาจทำจากวัสดุที่แตกต่างกันออกไป เช่น ปูน หิน โลหะ กระจกรวมถึงวัสดุธรรมชาติอื่นๆ ที่ผู้ออกแบบนำมาสร้างดีไซน์ ก่อให้ประโยชน์ และความสวยงามเสมือนการสร้างงานศิลปะอันเป็นอัตลักษณ์ที่โดดเด่นผ่านสีสัน ลวดลาย กระทั่งพื้นผิว ที่ให้เนื้อสัมผัสชวนให้หลงใหล
ที่สำคัญ “ฟาสาด” ไม่เพียงให้แค่ความสวยงามเท่านั้น ยังทำหน้าที่ป้องกันสภาพแวดล้อม เช่น อุณหภูมิ ความชื้น ฝน ฝุ่น หรือรังสีจากดวงอาทิตย์ พร้อมถึงสามารถสร้างความเป็นส่วนตัว และบดบังสายตาของบุคคลภายนอกจากตัวอาคารได้เป็นอย่างดีอีกด้วย”
ขณะที่คุณธนาวุฒิ โต๊ะทอง Integrated Designer หจก.แม็กซ์แม็ก แบรนด์ FAB & FORM The Facade Master บอกเล่าความนิยมของฟาสาดในแวดวงที่อยู่อาศัยเมืองไทยให้ฟังว่า “4-5 ปี ที่ผ่านมา ฟาสาด ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย และเติบโตอย่างต่อเนื่อง ทั้งในมิติของแฟชั่น คือความสวยงาม และฟังก์ชั่น ประโยชน์ใช้สวย ทั้งนี้เพราะการสร้าง Facade ให้กับบ้าน หรือตัวอาคารสามารถบ่งบอกความเป็นอัตลักษณ์ รสนิยม ของผู้เป็นเจ้าของได้เป็นอย่างดี โดยเราสามารถแบ่งกลุ่มคนที่ใช้ฟาสาดเป็น 4 กลุ่มหลักๆ ได้แก่
ลับ ลวง พราง
บ้านเก่า – ใหม่
สำหรับผู้ที่ต้องการจะแต่งหน้าทาปากให้อาคาร หรือที่อยู่อาศัยที่สร้างมานานหลายสิบปีให้ดูใหม่ โดดเด่น และแตกต่าง โดยไม่ต้องเสียเงินสร้างใหม่นั้น คุณธนาวุฒิ แนะนำว่า “เราสามารถนำ Facade มาใช้ในการรีโนเวตบ้าน หรืออาคารที่มีสภาพทรุดโทรม อาทิ รอยผนังร้าว สีภายนอกจาง มีคาบสกปรก อันเนื่องมาจากสัมผัสกับฝุ่น แสงแดด และ ความชื้นเป็นเวลานานเพื่อเสริมแต่งให้บ้านได้ เพราะการติดตั้ง Facade จะช่วยอำพรางตำหนิต่างๆ ทำให้อาคารดูเหมือนใหม่ โดยไม่ต้องทำการรื้อถอนผนังเดิมเพื่อลดความยุ่งยากในการก่อสร้าง และยังไม่กระทบกับการใช้งานส่วนของตัวอาคารมากนัก
“เมื่อตัดสินใจรีโนเวต สิ่งที่ควรคำนึงถึงเป็นอันดับแรก คือความปลอดภัย เพราะบ้านเก่าที่มีสภาพไม่พร้อมสำหรับการรีโนเวต ด้วยวิธีติดตั้ง Facade บริเวณพื้นผิวอาคารอาจส่งผลให้โครงสร้างได้รับความเสียหาย และเป็นอันตรายต่อผู้อาศัยทั้งภายในอาคาร และบริเวณโดยรอบได้เช่นกัน ดังนั้นก่อนทำการรีโนเวตต้องปรึกษาทีมงานที่มีประสบการณ์ในแง่ของ การแตกของปูน การยึดเกี่ยว ตำแหน่งประตู หน้าต่าง และช่องเปิด โครงสร้างตามหลักวิศวกรรม และการต้านแรงลม ด้วยครับ
ส่วนการติดตั้ง Facade ในบ้านใหม่นั้น สิ่งที่ควรคำนึงถึงคือตำแหน่งสำหรับติดตั้ง โดยสามารถติดตั้งได้ ตั้งแต่บริเวณภายในตัวอาคาร และผนังภายนอกอาคาร ฝ้า หลังคา เสา รั้ว โดยโครงสร้างอาคารใหม่แบ่งออกเป็น 2 รูปแบบ คือบ้านเดี่ยวที่อาจปลูกแยก หรือที่ตั้งอยู่ในหมู่บ้าน ส่วนใหญ่นิยมติดตั้ง Facade เพื่อเป็นรั้ว หรือประตู สิ่งที่เจ้าของบ้านควรคำนึงถึง ได้แก่ ประโยชน์การใช้สอย ความปลอดภัยในขั้นตอนการติดตั้ง และหลังการติดตั้ง 2.อาคารพาณิชย์กึ่งอยู่อาศัย คือ อาคารที่มีการทำงานชั้นล่าง และใช้เป็นที่อยู่อาศัยชั้นบน โดยสิ่งที่เจ้าของบ้านควรคำนึงถึง ได้แก่ ความแข็งแรงของอาคารที่ต้องมีความปลอดภัยเป็นพิเศษ หากอยู่ใจกลางเมือง หรือพื้นที่ชุมชน การขออนุญาตในการก่อสร้างตามกฎหมาย และความสอดคล้องตามลำดับเพื่อตอบความต้องการของเจ้าของบ้านเป็นสิ่งแรกๆที่ต้องให้ความสำคัญ”
มนต์เสน่ห์ของงานดีไซน์
คุณเอก ลิ่วเฉลิมวงศ์ ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการ บริษัทลีฟวิ่ง เซ็นเตอร์ จำกัด บอกว่า “สำหรับโครงสร้างบ้านที่แข็งแรงพอจะที่ติดตั้ง Facade นั้น หัวใจอยู่ที่การทำทุกอย่างให้เป็นเรื่องง่าย ตั้งแต่เกณฑ์ในการเลือกวัสดุที่มาจากความชอบทั้งในส่วนของดีไซน์ และฟังก์ชั่นการใช้สอย เพื่อสร้างอัตลักษณ์ กำหนดงบประมาณ และรสนิยม
“ทั้งนี้วัสดุที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย ก็คือ เหล็ก ซึ่งถือเป็นวัสดุที่แข็งแกร่งมากที่สุดในการออกแบบฟาสาด อะลูมิเนียมคอมโพสิต (Aluminium Composite) วัสดุผิวเรียบที่คงความสวยงามของสี ไม่เป็นสนิม ติดตั้งได้รวดเร็ว มีน้ำหนักเบา ซึ่งเป็นที่นิยมในการรีโนเวตอาคารพาณิชย์
“นอกจากเรื่องของความสวยงาม และฟังก์ชันแล้ววัสดุ Aluminium Composite ก็มีการพัฒนาในเรื่องของความปลอดภัยเสริมด้วย เพราะปัจจุบัน วัสดุดังกล่าวจะมีประเภทไส้กลางกันไฟ ซึ่งเมื่อเกิดเหตุเพลิงไหม้ไม่เพียงสามารถทนไฟได้นานขึ้นเท่านั้น วัสดุชนิดนี้ยังช่วยป้องกันไม่ให้ไฟลามไปสู่บริเวณอื่น ๆของตัวอาคารด้วยเหนืออื่นใด Aluminium Composite ก็สามารถขึ้นรูปเป็นทรงต่างๆได้หลากหลาย เช่น ดัดโค้ง พับ ตัด เจาะ เป็นรูปทรงต่างๆเพื่อให้เข้ากับรูปแบบของอาคารได้หลากหลายรูปทรง
“อีกหนึ่งวัสดุทนแทนหินธรรมชาติที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย คือหินอ่อนสังเคราะห์ (Engineered Marble) ซึ่งมีพื้นผิวเรียบ น้ำไม่ซึม ทนต่อสภาพอากาศต่างๆ เช่น ความร้อน ความชื้น ฝน หิมะ แสงแดด ได้เป็นอย่างดี พร้อมสีและลวดลายที่สม่ำเสมอกันในแต่ละแผ่นเหมาะแก่การติดตั้งบนพื้นที่ขนาดใหญ่ได้อย่างเหมาะสม ที่สำคัญสามารถใช้ได้ทั้งภายใน และภายนอกอาคารด้วยครับ”
อย่างไรก็ตามเนื่องจาก Facade มีความละเอียดอ่อน และลึกซึ้ง เกณฑ์การเลือกบริษัทสร้าง Facade จึงมีความสำคัญ นอกจากความปลอดภัย การออกแบบที่ชัดเจน คุณภาพวัสดุ และการติดตั้งที่ต้องมีความแม่นยำ ทั้งหมดเพื่อความสวยงาม โดดเด่นที่มาพร้อมกับความปลอดภัยของผู้อยู่อาศัยนั่นเอง
6 สิ่งสำคัญที่เจ้าของบ้านต้องคำนึงก่อนติดตั้ง Facade
1.ความแข็งแรงของผนังโครงสร้างสำหรับติดตั้ง Facade
2.น้ำหนักของโครงเหล็กที่จะรองรับ Facade
3.ตำแหน่งกำแพง หรือผนังที่จะรีโนเวต
4.บริเวณ หรือจุดที่จะตั้งนั่งร้าน สำหรับติดตั้ง
5.การปิดกั้นพื้นที่ที่จำเป็นต้องใช้ในการก่อสร้าง
6.ความปลอดภัยในการติดตั้ง
Story นิชาภา โตยิ่งเจริญ
Photography ฝ่ายภาพไลฟ์แอนด์โฮม,บริษัท ลีฟวิ่ง เซ็นเตอร์ จำกัด,หจก.แม็กซ์แม็ก แบรนด์ FAB & FORM The Facade Master