ด้วยอุณหภูมิเพียง 10 องศา ในวันฝนพร่ำที่ต้องเดินทางไกลไปถ่ายทำคอลัมน์ Beautiful Home ที่อำเภอบ้านดุง จังหวัดอุดรธานี ทำเอาทีมงานผู้คุ้นชินอากาศร้อนในเมืองกรุงอย่างพวกเราก้าวขากันแทบไม่ออก แต่ทันทีที่ถึงที่หมาย ความหนาวเหน็บก็ค่อยๆ บรรเทาลง เมื่อความอบอุ่นสไตล์บ้านๆ ของบ้านไม้ 2 ชั้นเข้ามาแทนที่ เผยให้งานสถาปัตยกรรมกลิ่นอายชนบทที่แตกต่าง แต่ไม่แปลกแยก
เจ้าของคือ คุณปิแอร์ เวอร์เมียร์ และคุณนิตยา ผ่านสำแดง ซึ่งตั้งใจสร้างไว้สำหรับครอบครัวและการเกษียณตัวเองในอนาคต โดยรื้อบ้านเก่าที่ทรุดโทรมทิ้งแล้วสร้างใหม่ในที่ดินเดิม ซึ่งเป็นย่านที่คุณนิตยาเติบโตและอยู่อาศัยมานานกว่า 37 ปี โดยคนที่มาทำหน้าที่ออกแบบให้ก็คือ คุณกรรณิการ์ รัตนปรีดากุล หรือคุณเล็ก จากบริษัท Spacetime
“เจ้าของบ้านให้โจทย์มาว่าต้องการบ้านสไตล์ไทยๆ เพราะชื่นชอบในวีถีชีวิตและวัฒนธรรมของคนไทย มีความโปร่งโล่งเป็นปัจจัยสำคัญ ไม่อยากใช้เครื่องปรับอากาศในบ้าน จะมีก็แค่ห้องนอนเพียงห้องเดียว ด้วยงานที่ผ่านๆ มาของเรา ก็จะให้ความสนใจกับที่ตั้งเป็นสำคัญอยู่แล้ว การออกแบบบ้านหลังนี้จึงมีความเป็นต่างจังหวัดชัดเจน แต่ในขณะเดียวกันก็ดูสมัยใหม่ โชคดีที่คุณปิแอร์เป็นคนชอบงานดีไซน์ ซึ่งเขาทำงานด้านกราฟิกอยู่แล้ว ทุกอย่างจึงคุยง่ายจบง่าย” คุณเล็กอธิบาย
สำหรับตัวอาคารถูกวางยาวไปตามความลึกของที่ดินหน้าแคบ มีหลังคาทรงจั่ว ชายคายื่นยาว อิงตามบ้านไทยทั่วไปหากแต่ไม่ธรรมดาด้วยงานดีไซน์ ที่ใช้ประโยชน์ของคานรับน้ำหนักเหล็กกล่องสีเทามาสร้างเส้นแนวตั้งและแนวนอน จนเกิดเป็นเส้นจบที่มีความสวยงามลงตัวไปกับรูปทรงบ้าน โดยยกพื้นให้สูงขึ้นเล็กน้อย ราว 4-5 ขั้นบันได เพื่อลดปัญหาความชื้นจากดิน ในขณะเดียวกันก็ช่วยให้มีลมมาไหลเวียน สร้างสภาวะอยู่สบายให้บ้านด้วย
เมื่อเป็นบ้านพื้นถิ่นแน่นอนว่า “ไม้” ย่อมเป็นหนึ่งในวัสดุหลัก ด้วยเจ้าของบ้านชื่นชอบเป็นพิเศษแล้ว ก็ยังหาง่าย กลมกลืนกับบ้านคนอื่นในละแวกเดียวกัน เลือกใช้เป็นไม้เนื้อแข็ง ทั้งไม้เก่าและใหม่ คละกันหลายชนิด อาทิ เต็ง ตะแบก ตะเคียน ผสมผสานกับวัสดุสมัยใหม่ เพื่อสอดคล้องกับโจทย์ที่ได้รับมา เนื่องจากสถาปนิกตั้งใจให้โครงสร้างเบาบางที่สุด เพื่อเสริมสร้างความโปร่งให้กับบ้าน ตั้งแต่การเลือกใช้โครงสร้างเหล็ก H-Beam แทนคอนกรีตที่หนาเทอะทะ ผนังชั้น 1 ใช้เพียงแผ่นซีเมนต์บอร์ด (วีว่าบอร์ด) และโครงคร่าวไม้ตีเป็นแนวตั้งแบ่งเป็นช่องๆ เพื่อสร้างสเกลที่อบอุ่นขึ้น พร้อมหน้าต่างล้อมรอบทำหน้าที่คอยรับลม โดยใส่องค์ประกอบของบ้านไทย อย่างผนังไม้ตีเกล็ดให้กับชั้นสอง ปูพื้นด้วยแผ่นไม้เพียงอย่างเดียว เพราะอยากให้ท้องฝ้าชั้น 1 เปลือยโล่ง เห็นไม้ตามลักษณะของบ้านไทยทั่วไป ทั้งยังได้ความเรียวบาง เฉกเช่นเดียวกับโครงสร้างและผนังบ้านด้วย
ส่วนพื้นที่การใช้งานคุณปิแอร์ต้องการพื้นที่ใช้งานภายนอกมากๆ พอกับภายใน บ้านนี้จึงมีชานโล่ง และระเบียงบนชั้น 2 ให้เป็นมุมนั่งเล่นได้ทั้งหน้าบ้านหลังบ้านหากส่วนไหนร้อนโดนแดดก็เพียงย้ายที่ พร้อมระเบียงข้างบ้านที่มีโครงสร้างจากชั้นสองมาสร้างร่มเงาคุ้มแดดฝน ในขณะที่ชั้นล่างจัดพื้นที่แบบเชื่อมต่อถึงกันหมด เริ่มจากบันไดเท่ๆ ที่เป็นฟิกเกอร์ประจำบ้าน ด้วยการตั้งใจออกแบบให้ไม่มีลูกตั้ง เพราะนอกจากจะได้ทรงบันไดที่เบาบางแล้ว ยังไม่เป็นการไปบดบังทัศนะวิสัยทางสายตา ส่งผลให้บ้านดูโปร่งโล่งตามคอนเซ็ปต์
ต่อเนื่องมาเป็นครัวไม้ดีไซน์เรียบง่าย สไตล์ฝรั่งที่เจ้าของบ้านรีเควชเป็นพิเศษ เพราะชื่นชอบการทำอาหาร จึงอยากดูให้ลื่นไหลไปกับพื้นที่ส่วนอื่นๆ สามารถทำกับข้าวไปคุยไปหรือเดินไปล้อมวงทานข้าวในมุมรับประทานอาหารที่อยู่ถัดไปได้อย่างไม่ยุ่งยาก ก่อนจะต่อเนื่องไปยังมุมนั่งเล่นที่จัดวางด้วยเฟอร์นิเจอร์ไม้สไตล์มินิมอล ลงตัวเข้ากับบ้านไทยร่วมสมัยได้อย่างดี ส่วนชั้นบนเป็นพื้นที่พักผ่อนและมุมทำงานเล็กๆ ของคุณปิแอร์ แบ่งแยกห้องนอนเป็นสัดส่วน โดยห้องนอนเจ้าของบ้านตกแต่งตามการใช้งาน จัดวางเพียงเตียงนอนและเฟอร์นิเจอร์ไม่กี่ชิ้น พร้อมประตูทางเชื่อมที่สามารถเดินออกไปยังระเบียงหลังบ้านเพื่อความเป็นส่วนตัวได้
ในจุดสมดุลระหว่างบ้านไทยกับงานสมัยใหม่ ทำให้ผู้เขียนรู้สึกว่าสาระสำคัญของบ้านหลังไม่ได้มีดีเพียงแค่ความ “กลมกลืน” ไปกับบริบทรอบข้างเท่านั้น แต่ยังหมายถึงการ “เชื่อมโยง” ภูมิปัญญาและพลังความคิดสร้างสรรค์ของแต่ละยุคสมัยเข้ากันไว้ด้วย
Story สุคนธา ฉ่ำมิ่งขวัญ
Photographer ชยพล ปาระชาติ กรวิญช์ ศิริวิวัฒน์
Assist. Photographer สกลวัฒน์ แซ่ลี้
Host คุณปิแอร์ เวอร์เมียร์ และคุณนิตยา ผ่านสำแดง
Architect คุณกรรณิการ์ รัตนปรีดากุล Spacetime. กา-ละ-เท-ศะ โทร. 0-2718-1533
